Như chúng ta đã biết, cây thuốc huyết giác có 3 công dụng chính là tán ứ giảm đau, chỉ huyết (cầm máu), tăng sinh cơ nhanh liền vết thương. Ngày nay huyết giác được ứng dụng trong rất nhiều vấn đề bệnh lý khác nhau, chủ yếu phải kể đến chấn thương bên ngoài, đau do ứ trệ tuần hoàn; đau bụng kinh, sản hậu đau bụng do ứ huyết; chấn thương chảy máu không cầm, bệnh tràng nhạc, chốc lở lâu liền và trĩ sang.

Trước đây, việc sử dụng huyết giác tương đối rắc rối do phải nghiền, tán bột. Giờ đây viên nang huyết giác đã được cấp bằng sáng chế và việc sử dụng huyết giác đã trở nên tiện dụng hơn rất nhiều. Bột cao khô huyết giác có hai đường dùng chính là đường uống và rắc ngoài. Dưới đây là những tổng hợp kinh nghiệm điều trị bệnh bằng huyết giác của các thầy thuốc Đông Y đúc kết như sau:

1. Huyết giác ứng dụng trong điều trị tụ máu dưới da đầu ở trẻ em

Trải qua nhiều case lâm sàng được đúc kết qua nhiều năm hành nghề chữa bệnh của mình, thầy thuốc Nghê Hải Hạ (Đài Loan -Trung Quốc) đã chỉ ra rằng, vị thuốc huyết giác có tác dụng rất tốt trong điều trị tụ máu dưới da đầu ở trẻ em. Một case lâm sàng đặc biệt vào 10 năm trước, có một trẻ 11 tháng tuổi ở vùng nông thôn vô tình bị ngã từ trong nôi xuống đất, dẫn đến xuất hiện khối tụ máu ở da đầu có kích thước bằng quả trứng vịt ở bên phải đầu. Sau 1 tuần điều trị của bác sĩ địa phương nhưng không hiệu qủa, gia đình cho trẻ đến bệnh viện huyện để khám và điều trị. Do trẻ còn quá nhỏ nên bệnh viện không tiến hành chọc hút máu tụ, hơn nữa dù chọc hút máu tụ ra, tại chỗ sẽ lại chảy máu và tiếp tục hình thành khối máu tụ. Sau 2 tuần điều trị tại bệnh viện huyện mà không có chyển biến, gia đình quyết định đưa trẻ đến khám thầy thuốc Nghê Hải Hạ. Sau thăm khám thấy cảm giác dao động rất rõ ràng khi ấn vào khối máu tụ, và lượng máu trong khối cũng khá nhiều. Thầy Nghê biết rằng cháu bé đã điều trị ở bệnh viện nhiều ngày nhưng hiệu quả không nhiều, khối máu tụ không thể hết hẳn mà cứ hết lại lên, nên đã dùng tư duy Đông Y để phân tích và điều trị cho cháu bé.

Trong các vị thuốc đông dược, có lẽ chỉ có huyết giác là phù hợp nhất trong trường hợp này bởi thuốc có tính hoạt huyết, tiêu trừ ứ, tiêu thũng, tán kết đồng thời. Thầy Nghê hướng dẫn mẹ bé bóc 3 viên nang huyết giác ra, lấy phần bột bên trong trộn kỹ với giẫm rồi bôi lên vết máu tụ, băng lại bên ngoài bằng gạc sạch để giữ được độ ẩm, đồng thời thúc đẩy phát huy tác dụng của thuốc, mỗi ngày thay gạc và bôi thuốc một lần. Đồng thời cho trẻ uống viên nang huyết giác, mỗi ngày 3 lần, mỗi lần nửa viên (mỗi viên nang huyết giác hàm lương 0,3g). Vài tháng sau, mẹ cháu bé đến gặp thầy Nghê và nói rằng, sau một tuần điều trị bằng viên nang huyết giác vừa uống vừa đắp ngoài, vết máu tụ trên da đầu của cháu bé đã hoàn toàn biến mất mà không có bất kỳ phản ứng phụ nào. Kể từ đó, gặp các trường hơp trẻ nhỏ hay người lớn gặp phải trường hợp tương tự thầy Nghê đều áp dụng phương pháp này và hiệu quả điều trị đều đem lại kết quả tốt.

Thuốc Long huyết P/H là thuốc điều trị được Bộ Y tế cấp phép, bào chế từ vị thuốc huyết giác

2. Huyết giác điều trị chấn thương sưng nề mô mềm

Trẻ em nhìn chung đều rất hiếu động, đặc biệt các trẻ mẫu giáo, trẻ va đập là điều rất thường gặp, nhiều trẻ va đập thường xuyên tại một vị trí tạo thành những vết sưng nề lâu ngày rất lâu hết, ấn vào không đau nhiều nhưng lâu ngày không mất đi. Một số gia đình, phụ huynh cho con dùng tinh dầu hồng hoa bôi, dán cao nhưng hiệu quả không cao, với những trường hợp này, huyết giác có thế mạnh hơn. Điển hình là một case lâm sàng, trẻ nam, 5 tuổi, có một cục u to bằng quả trứng chim cút trên trán bên phải do va đập thường xuyên vào cạnh bàn, vào tường. Cục sưng nề đã tồn tại nửa năm mà không hết hẳn. Thầy Nghê sử dụng bột cao khô huyết giác đường uống và đắp tại chỗ, vết thương sưng nề lâu ngày của trẻ đã hết hẳn.

3. Ứng dụng huyết giác trong điều trị mụn nhọt

Tận dụng tác dụng của huyết giác trong việc thúc đẩy tăng sinh cơ và làm liền vết loét, đặc biệt trong các vết loét lâu ngày không liền. Thầy thuốc Nghê Hải Hạ đã từng điều trị cho một bệnh nhân nam bị nhọt trên đầu. Bệnh nhân được điều trị bằng kháng sinh trong vài ngày, sau đó vỡ ra và chảy mủ kéo dài hơn 1 tuần. Thầy Nghê kết hợp cho bệnh nhân dùng bột huyết giác rắc ngoài vết thương, đồng thời kết hợp đường uống, kết quả là vết thương hình thành vảy sau 3 ngày.

4. Công dụng của Huyết giác khi dùng đường uống

Phạm vi ứng dụng của huyết giác dùng đường uống tương đối rộng, thầy Nghê đã ứng dụng trong điều trị các khối u ở ruột non, viêm. Ruột thừa mãn tính, phụ khoa rối loạn kinh nguyệt, u nang,… đều có thể kết hợp huyết giác cùng các vị thuốc khác thành thang sắc đem lại hiệu quả tốt.

Thầy thuốc Nghê Hải Hạ (1954-2012) sinh ra ở Đài Loan, Trung Quốc. Ông là một bác sĩ Đông y người Mỹ gốc Hoa, ông được đánh giá là một thầy thuốc tài năng, đặc biệt trong điều trị nhiều bệnh khó và phức tạp, ông đã chữa khỏi nhiều bệnh mà y học phương tây xếp vào nhóm bệnh nan y, chính vì vậy ông luôn được sự kính trọng từ bệnh nhân và giới chuyên môn.