1. Thuốc sát trùng vết thương Povidine có thành phần là gì?

Povidine là một trong những loại thuốc sát trùng phổ biến nhất trên thị trường hiện nay. Thuốc có màu đỏ nâu đậm, khi bôi ra vết thương có màu vàng nhạt.

Thành phần hoạt chất chính trong Povidine là povidon iod, trong đó có chứa 9 đến 12% iod. Khi sử dụng thuốc Povidine sẽ giải phóng iod một cách dần dần và liên tục nên được sử dụng với tác dụng chính là sát khuẩn, sát trùng.

2. Thuốc povidine sát trùng vết thương có hiệu quả không?

Povidine được nghiên cứu mang đến tác dụng diệt khuẩn tốt, tiêu diệt các loại vi khuẩn gram âm, gram dương, các vi khuẩn gây nhiễm khuẩn, nhiễm trùng da như: Proteus, Streptococcus, Staphylococcus, P. aeruginosa,  E.coli. Đồng thời Povidine cũng diệt nấm men, vi nấm, đơn bào siêu vi rất tốt.

3. Có những loại Povidine nào trên thị trường?

Povidine trên thị trường có chứa họat chất povidone iod với nhiều nồng độ khác nhau. Mỗi nồng độ sẽ có những công dụng riêng biệt. Có nồng độ phù hợp để sát trùng vết thương, có nồng độ phù hợp lau cuống rốn trẻ sơ sinh hay có loại dùng cho mắt. Thông thường Povidine sẽ được chia thành:

3.1 Povidine dạng dung dịch 

- Povidine nồng độ 4% bao gồm các loại các lọ dung tích 90ml, 500ml và 800ml.

- Povidine nồng độ 5% bao gồm 2 dung tích 20 ml và 8ml. Loại 20ml sử dụng cho mắt, rửa cuống rốn ở trẻ sơ sinh thì cả 2 dung tích 8ml và 20ml đều sử dụng được.

- Povidine loại 10 %  được sử dụng thông dụng nhất, dùng để sát trùng vết thương với các chai quy chuẩn: 8ml, 20ml, 90ml, 500ml, 2000ml, 5000ml…

3.2 Povidine dạng đắp vết thương 10%

Kích thước 7cm x 7cm ứng với 1,5 gam thuốc và loại 3 gam thuốc ứng với kích thước 10cm x 10cm.

Một số tên thương mại của sản phẩm chứa Povidone iod là: Iodine, Povidon 10%, Wokadine 10%, Povidon iod 10%, Betadine Antiseptic Solution, PVP – Iodine 10%, Povidone Iodine 10%…

4. Cách sử dụng Povidine để sát khuẩn

Mỗi nồng độ, dạng bào chế Povidone iod sẽ được sử dụng với bộ phận cơ thể khác nhau. Nắm rõ được điều này sẽ giúp bạn chọn đúng nồng độ Povidine phù hợp để bảo vệ sức khỏe của mình.

4.1 Dung dịch Povidine nồng độ 4%

Được sử dụng với mục đích rửa và khử trùng trên da, niêm mạc lành hoặc những vết thương hở để loại bỏ đi vi khuẩn và bụi bẩn.

Ngâm, rửa và tẩy uế dụng cụ y tế trước khi sử dụng cho công tác phẫu thuật nặng hay tiểu phẫu…

Có 2 cách để sử dụng povidone iod 4%. Cách 1 là dùng nguyên chất để rửa tay sát khuẩn trực tiếp hoặc có thể pha loãng với tỉ lệ 1/3 thuốc và 2/3 nước. Mục đích để:

Xịt rửa phần vết thương đã bị nhiễm bẩn để loại bỏ bụi bẩn hoặc những vết thương đã cầm máu nhưng vẫn đang rỉ dịch, nước.

Rửa dụng cụ phẫu thuật, tẩy uế trước khi đưa vào dây chuyền khử trùng.

4.2 Dung dịch Povidine 5%

Công dụng đầu tiên của thuốc sát trùng povidine nồng độ 5% đó là sát trùng cuống rốn trẻ sơ sinh. Nồng độ này vừa đủ mạnh để tiêu diệt vi khuẩn cho vết cắt rốn, vừa an toàn nhất có thể cho cơ thể trẻ sơ sinh.

Chỉ định thứ 2 đó là dùng sát trùng cho mắt. Có thể là sát trùng vùng da xung quanh mắt trước khi tiến hành phẫu thuật hoặc lau sát trùng kết mạc… 5% là nồng độ iod phù hợp với vùng da mắt tương đối nhạy cảm trên cơ thể.

Tiệt trùng dụng cụ trước khi phẫu thuật.

Sử dụng cho khu vực mắt:

Trong phẫu thuật nhãn khoa, người ta sử dụng povidine 5% để sát khuẩn vùng da quanh mắt, kết mạc. Cách sử dụng cho vùng mắt rất khác vùng da khác. Cụ thể:

Bôi thuốc povidine lên vùng da quanh mắt.

Sau đó tưới dung dịch lên dùng kết mạc và các túi cùng. Bạn có thể sử dụng bơm tiêm tiệt trùng không có kim tiêm.

Quá trình tiếp xúc khoảng 2 phút, hoặc ít hơn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ.

Sử dụng nước muối sinh lý rửa sạch nhiều lần cho đến khi màu vàng đặc trưng của dung dịch bị mất màu.

Cách sử dụng khi sát trùng cuống rốn trẻ

- Đặt bé nằm trên giường với tư thế nằm ngửa. Lưu ý nên đặt ở vị trí cố định, vững chắc.

- Vén bụng trẻ lên để lộ phần rốn. Lưu ý không nên cởi hết áo của bé ra bởi trẻ sơ sinh rất dễ bị ốm.

- Nhúng 1 chút bông vô trùng vào dung dịch thuốc Povidine 5% sau đó thấm nhẹ tại vị trí cuống rốn và khu vực xung quanh, thoa đều tay để dung dịch có thể thẩm thấu vào phần cuống rốn.

- Bạn có thể lau vài lần tại vị trí rốn để mang lại hiệu quả.

- Khi cuống rốn đã sạch vi khuẩn bạn kéo phần áo trẻ xuống và vất phần bông đã lau đi.

- Sử dụng lau cho trẻ khoảng 2 đến 3 lần 1 ngày.

4.3 Thuốc povidine sát trùng vết thương 10%

Povidone 10% được ứng dụng tương đối rộng rãi để sát trùng vết thương

Nồng độ được sử dụng khá phổ biến với chỉ định sát trùng các vùng da (trừ da mắt) trước khi tiến hành phẫu thuật.

Ngâm tiệt trùng dụng cụ y tế trước tiểu phẫu.

Được sử dụng làm dung dịch sát khuẩn cho người lớn, trẻ em cần lựa chọn nồng độ thấp hơn để đảm bảo không bị kích ứng da.

Cách sử dụng:

- Với dung dịch này bạn có thể có 2 cách sử dụng là bôi trực tiếp lên da hoặc pha loãng cùng nước với tỷ lệ 1/5. Trước khi sử dụng dung dịch rửa vết thương bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý Natri clorit (Nacl 0.9%) để rửa trước, làm sạch hết bụi bẩn.

- Nếu dùng để tiệt trùng dụng cụ trước phẫu thuật bạn cần 1 lượng đủ lớn, pha với nước và ngâm dụng cụ trong thời gian nhất đinh (thường là bác sĩ sẽ hướng dẫn cách pha phần dung dịch này.)

4.4 Dạng băng gạc đắp vết thương povidine

Được tẩm thuốc povidine dạng gel, mỡ vào dùng để sát trùng các vết thương, sát trùng vết bỏng diện tích nhỏ và nông, ngoài ra nó còn được sử dụng để điều trị hiệu quả một số bệnh về da.

Băng gạc đắp sát trùng vết thương được sản xuất đóng túi tiệt trùng, trong phần băng gạc đã được tẩm thuốc Povidine, bạn chỉ cần mua về và làm theo hướng dẫn như sau:

  • Mở túi bọc
  • Đắp phần băng gạc lên vết thương cần sát trùng, xử lý. Sau đó băng lớp gạc cùng vết thương lại.
  • Nên sử dụng đắp vết thương 1 lần 1 ngày hoặc 1 lần 2 ngày để quá trình làm lành vết thương diễn ra nhanh hơn.
  • Nếu băng gạc có thuốc dạng mỡ thì bạn có thể dùng nước tinh khiết để rửa trôi phần thuốc này mỗi lần thay băng.

5. Thuốc sát trùng vết thương Povidine không nên dùng trong các trường hợp nào?

Ở dạng dung dịch 4%, cần chống chỉ định sử dụng Povidine trong các trường hợp sau đây:

  • Dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong thuốc, đặc biệt là iod.
  • Người bị rối loạn tuyến giáp, bị các bệnh về tuyến giáp như bướu giáp, nhân coloid, lưu hành, viêm tuyến giáp.
  • Không sử dụng cho phụ nữ đang mang thai hoặc đang trong thời kỳ cho con bú.
  • Không sử dụng bôi trực tiếp trong trường hợp bị thủng màng nhĩ, không bôi trực tiếp lên màng não, các khu vực khoang bị tổn thương nặng nề.
  • Trẻ dưới 2 tuổi không được sử dụng, nhất là những trẻ đẻ thiếu tháng vì có thể gây tình trạng nhược giáp.

Dung dịch thuốc povidine 5% chống chỉ định các trường hợp:

  • Trẻ sơ sinh dưới 1 tháng.
  • Những trường hợp dị ứng thành phần trong thuốc như iod.
  • Không tiêm thuốc vào nội nhãn…
  • Những lưu ý khi dùng thuốc sát trùng Povidine

Dung dịch thuốc nồng độ 4%, 10% hay gạc đắp 10% cần cẩn thận khi dùng thường xuyên. Không nên sử dụng cho người đang bị bệnh thận hoặc có tiền sử bệnh thận.

Không sử dụng thuốc nồng độ 5% lên vùng cuống rốn bị rộp, kiểm soát tay trẻ, tránh để trẻ bôi lên mắt

Dung dịch chuyên dùng cho mắt nồng độ 5% cần sử dụng riêng, không bôi lên các khu vực khác, thuốc không có tác dụng thay thế thuốc nhỏ mẳt. Không sử dụng cho trẻ dưới 30 tháng tuổi.

Povidine 5% sử dụng trong sát trùng niêm mạc mắt

6. Tác dụng phụ có thể gặp phải khi sử dụng Povidine

Bất kỳ loại thuốc sát trùng nào, tác dụng thuốc sẽ luôn đi kèm ít nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Povidine cũng không nằm ngoài điều đó.

Khi sử dụng Povidine lâu ngày, có thể gặp các tác dụng không mong muốn như:

  • Bị kích ứng, dị ứng tại vị trí vết thương hoặc có thể là dị ứng toàn thân.
  • Sử dụng với vết thương rộng và vết bỏng nặng có thể gây ra phản ứng đến toàn bộ cơ thể….
  • Khi sử dụng cho mắt, sẽ nhuộm vàng kết mạc gây mất thẩm mỹ….

Khi có xuất hiện bất cứ tác dụng nào không mong muốn, cần tới bệnh viện thăm khám ngay để kịp thời xử lý.