Té ngã, trầy xước, bầm tím là những tai nạn thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt khi trẻ đang trong giai đoạn tập đi, vận động mạnh hoặc vui chơi ngoài trời. Dù phần lớn các vết thương đều nhẹ và có thể tự khỏi, nhưng nếu xử trí sai cách, chúng có thể dẫn đến nhiễm trùng, sưng đau kéo dài, thậm chí ảnh hưởng đến sự phát triển của mô da non.

Bài viết sau sẽ giúp phụ huynh hiểu rõ cách xử lý vết trầy xước đúng cách tại nhà, phân biệt khi nào nên dùng thuốc hỗ trợ phục hồi, và những dấu hiệu cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ.

1. Tại sao trẻ em dễ bị té trầy?

Trẻ em, đặc biệt từ 1 đến 10 tuổi, có hệ xương khớp và phản xạ chưa hoàn thiện, trong khi nhu cầu vận động lại rất cao. Một số nguyên nhân khiến trẻ dễ bị té trầy:

- Chơi đùa, chạy nhảy trên bề mặt trơn trượt hoặc gồ ghề

- Tập đi, tập leo trèo chưa vững

- Tai nạn trong khi đi xe đạp, trượt patin, chơi thể thao

- Tò mò, hiếu động, thiếu quan sát nguy hiểm

Vị trí bị thương thường gặp ở trẻ: đầu gối, cùi chỏ, lòng bàn tay, cằm, trán – những nơi tiếp xúc đầu tiên khi ngã.

Té ngã, trầy xước, bầm tím là những tai nạn thường gặp ở trẻ nhỏ (Ảnh minh họa)

2. Cách xử lý khi trẻ bị trầy xước da tại nhà

Bước 1: Làm sạch vết thương

Rửa tay sạch trước khi xử lý.

Dùng nước sạch hoặc nước muối sinh lý để rửa trôi bụi bẩn, cát, dị vật trên bề mặt vết thương.

Nếu có máu chảy, dùng khăn sạch hoặc gạc tiệt trùng ấn nhẹ để cầm máu.

Bước 2: Khử trùng

Sau khi làm sạch, có thể dùng dung dịch sát khuẩn nhẹ như povidone-iodine pha loãng, chlorhexidine để lau vết thương.

Tránh dùng oxy già hoặc cồn nguyên chất vì có thể gây rát và tổn thương mô hạt đang lành.

Bước 3: Che chắn và theo dõi

Với vết trầy nhỏ, thông thoáng sẽ giúp nhanh lành. Tuy nhiên, nếu trẻ vận động nhiều, có thể dán gạc mỏng để tránh nhiễm trùng.

Thay băng mỗi ngày hoặc khi băng bị bẩn.

Quan sát dấu hiệu: sưng đỏ, chảy dịch, có mủ, đau nhức tăng... - nếu có, cần khám bác sĩ.

3. Khi nào cần dùng thuốc hỗ trợ phục hồi?

Dù vết thương nhỏ, nhưng nếu sưng đau kéo dài, bầm tụ lớn hoặc trẻ kêu đau nhiều, phụ huynh có thể cân nhắc sử dụng thêm thuốc hỗ trợ hồi phục để:

- Giảm viêm, giảm sưng

- Hạn chế tụ máu bầm

- Thúc đẩy tuần hoàn máu đến vùng tổn thương

- Tăng tốc độ lành mô và giảm nguy cơ để lại thâm, sẹo

Lưu ý:

Không tự ý dùng thuốc giảm đau, chống viêm không kê đơn (như aspirin, ibuprofen) nếu không có chỉ định của bác sĩ.

Không nên bôi các loại thuốc có corticoid hoặc thuốc mỡ kháng sinh mạnh lên vết trầy của trẻ nếu chưa được khám chuyên môn.

4. Vai trò của dược liệu Đông y trong hồi phục tổn thương phần mềm

Một số dược liệu truyền thống đã được chứng minh có hiệu quả trong giảm sưng, tiêu máu bầm, hỗ trợ hồi phục mô tổn thương, trong đó tiêu biểu là Huyết giác (Dracaena cambodiana).

- Huyết giác chứa Loureirin A và B, cùng flavonoid giúp hoạt huyết, tiêu ứ, giảm viêm

- Thúc đẩy tái tạo mô và mao mạch mới, giúp vết thương nhanh lên da non

- Làm tan máu bầm ở mô dưới da - thường gặp sau té ngã

Long huyết P/H giúp lành nhanh các tổn thương phần mềm, bao gồm cả bầm tím và trầy xước nhẹ

Long Huyết P/H - phục hồi từ bên trong:

- Là thuốc điều trị từ cao khô Huyết giác, Long Huyết P/H có tác dụng:

- Hoạt huyết, tiêu ứ huyết tụ

- Giảm đau, giảm sưng sau va chạm

-  Lành nhanh các tổn thương phần mềm, bao gồm cả bầm tím và trầy xước nhẹ

Thích hợp dùng cho:

- Trẻ em bị té ngã, va chạm gây bầm tụ, sưng nề mô mềm (cần có sự đồng thuận và hướng dẫn của dược sĩ/bác sĩ khi dùng cho trẻ em)

- Người lớn, phụ nữ, người chơi thể thao, công nhân thường xuyên bị va chạm

5. Khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ?

Không nên chủ quan khi:

- Trẻ bị chảy máu nhiều không cầm được

- Vết thương sâu, có dị vật găm trong

- Có dấu hiệu nhiễm trùng: sưng to, nóng, đỏ, mưng mủ, sốt

- Trẻ kêu đau nhiều, không vận động được tay/chân nơi tổn thương

- Bầm tím không giảm sau 5 - 7 ngày, lan rộng hoặc chuyển màu đen

Khi đó, cần đưa trẻ đi khám để kiểm tra xem có tổn thương mô sâu, gãy xương, tụ máu lớn hay nhiễm trùng cần can thiệp.

Kết luận

Trẻ em bị té trầy là chuyện thường gặp, nhưng không phải lúc nào cũng nhẹ và tự lành. Việc xử trí đúng cách ngay từ đầu sẽ giúp vết thương nhanh lành, không để lại sẹo hay biến chứng.

Nếu trẻ bị sưng nề, bầm tụ sau va chạm, phụ huynh có thể cân nhắc dùng thêm sản phẩm như Long huyết P/H để hỗ trợ tan bầm, giảm sưng đau, thúc đẩy lành thương nhanh hơn, đồng thời theo dõi sát những dấu hiệu bất thường để kịp thời xử trí.