Người có bệnh lý nền (tiểu đường, cao huyết áp) bị vết thương: Cẩn trọng gì?
Tác giả:
Ds. Đỗ Văn Dũng
|
Tham vấn Y Khoa
|
Ngày đăng
19/05/2025
|
Số lần xem:
11
|
Người mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp hoặc các bệnh lý nền khác cần đặc biệt thận trọng khi bị vết thương ngoài da. Những tổn thương tưởng như nhỏ có thể diễn tiến thành loét lâu lành, nhiễm trùng nặng, thậm chí hoại tử nếu không được chăm sóc đúng cách và kịp thời.
- 1. Vì sao người bệnh nền dễ gặp biến chứng vết thương?
- Tiểu đường: Vết thương lâu lành, dễ nhiễm trùng
- Cao huyết áp: Cản trở quá trình liền vết thương
- 2. Nguyên tắc chăm sóc vết thương cho người có bệnh nền
- a. Vệ sinh - sát khuẩn đúng cách
- b. Theo dõi sát dấu hiệu nhiễm trùng
- c. Dùng thuốc phù hợp
- d. Kiểm soát bệnh nền tốt
- 3. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
- Kết luận
Người mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp hoặc các bệnh lý nền khác cần đặc biệt thận trọng khi bị vết thương ngoài da. Những tổn thương tưởng như nhỏ có thể diễn tiến thành loét lâu lành, nhiễm trùng nặng, thậm chí hoại tử nếu không được chăm sóc đúng cách và kịp thời.
1. Vì sao người bệnh nền dễ gặp biến chứng vết thương?
Tiểu đường: Vết thương lâu lành, dễ nhiễm trùng
Người bị tiểu đường có nồng độ đường huyết cao kéo dài, dẫn đến:
- Rối loạn vi tuần hoàn: Hạn chế máu đến vùng da bị tổn thương → vết thương thiếu oxy và dưỡng chất.
- Suy giảm miễn dịch tại chỗ: Tế bào miễn dịch (bạch cầu) hoạt động kém hiệu quả → nguy cơ nhiễm trùng cao.
- Tổn thương thần kinh (biến chứng thần kinh ngoại biên): Làm giảm cảm giác đau → vết thương tiến triển nặng mà người bệnh không nhận biết sớm.
Theo ADA (Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ), vết thương ở người tiểu đường có nguy cơ nhiễm trùng cao gấp 2–4 lần người bình thường và thời gian lành kéo dài hơn 30–50%.
Tiểu đường là căn bệnh phức tạp, có khả năng làm phát sinh hàng loạt biến chứng do lượng đường trong máu cao và không được kiểm soát.
Một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất là loét bàn chân do tiểu đường.
Cao huyết áp: Cản trở quá trình liền vết thương
Tăng huyết áp gây tổn thương thành mạch máu, ảnh hưởng đến:
Lưu thông máu đến mô tổn thương.
Tăng áp lực mao mạch, dễ gây rỉ dịch, phù nề → cản trở quá trình tạo mô hạt và biểu mô hóa.
Ngoài ra, một số thuốc điều trị tăng huyết áp cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu và hồi phục mô.
2. Nguyên tắc chăm sóc vết thương cho người có bệnh nền
a. Vệ sinh - sát khuẩn đúng cách
Rửa vết thương bằng nước muối sinh lý vô trùng hoặc dung dịch sát khuẩn an toàn (như povidone-iodine pha loãng).
Tránh dùng oxy già hoặc cồn mạnh, dễ gây bỏng hóa học mô lành → chậm lành hơn.
b. Theo dõi sát dấu hiệu nhiễm trùng
Vết thương có mủ, sưng đỏ lan rộng, sốt, đau tăng, mùi hôi là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng nặng.
Với người tiểu đường hoặc cao huyết áp, cần đi khám ngay, không tự ý xử lý tại nhà.
c. Dùng thuốc phù hợp
Thuốc hỗ trợ liền vết thương (ví dụ: thuốc có cao khô Huyết giác - như Long Huyết P/H) có thể giúp:
- Thúc đẩy tái tạo mô.
- Giảm viêm, chống sưng đau.
- Làm tan tụ máu nhanh hơn.
Nghiên cứu từ Tạp chí Phytomedicine (2023) cho thấy hoạt chất Loureirin B trong cao Huyết giác có tác dụng thúc đẩy biểu mô hóa, chống viêm và tăng sinh mạch máu tân tạo tại vị trí vết thương.
(Nguồn: Phytomedicine Journal, Volume 120, 2023.)
d. Kiểm soát bệnh nền tốt
Đường huyết và huyết áp ổn định là yếu tố then chốt giúp vết thương hồi phục nhanh và tránh biến chứng.
Cần tuân thủ thuốc điều trị, chế độ ăn uống hợp lý và tái khám định kỳ.
3. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Vết thương không cải thiện sau 3 - 5 ngày chăm sóc tại nhà.
Có dấu hiệu viêm tấy, mủ, lan rộng hoặc đau tăng dần.
Người bệnh sốt, mệt, hoặc vết thương ở vùng nhạy cảm (bàn chân, mặt...).
Kết luận
Với người mắc bệnh tiểu đường hoặc cao huyết áp, chăm sóc vết thương đúng cách là yếu tố sống còn. Đừng chủ quan với những vết trầy xước nhỏ. Sát khuẩn đúng - theo dõi sát - dùng thuốc hỗ trợ phù hợp và kiểm soát bệnh nền hiệu quả là nguyên tắc then chốt để tránh biến chứng nguy hiểm.